درسنامه آموزشی قرآن کلاس هشتم درس 6_ سوره عنکبوت، جایگاه زن در قرآن
آموزش مفاهیم
فعالیت اول (صفحه ۶۲ کتاب درسی)
جدول زیر را کامل کرده و سعی کنید معنای کلمات را به خاطر بسپارید.
ایمان آوردیم، بینیاز ، جهاد و تلاش میکند
| ردیف | کلمه | معنا | ردیف | کلمه | معنا |
| ۱ | حَسِبَ | گمان کرد | ۲ | ءامَنّا | ایمان آوردیم |
| ۳ | جاهَدَ | جهاد و تلاش کرد | ۴ | یُجاهِدُ | جهاد و تلاش میکند |
| ۵ | نَفس | خود، جان جمع: اَنفُس | ۶ | غَنِیّ | بینیاز |
فعالیت دوم (صفحه ۶۲ کتاب درسی)
این ترکیبها را مانند نمونه کامل کنید.
نَفسَ + ه ← نَفسَه : خودش
نَفسَ + ها ← نَفسَها : خودش
نَفسَ + کَ ← نَفسکَ : خودت
نَفسَ + ی ← نَفسی : خودم
اَنفُسَ + هُم ← اَنفُسَهُم : خودشان
اَنفُسَ + کُم ← اَنَفُسکُم : خودتان
اَنفُسَ + نا ← اَنفُسَنا : خودمان
فعالیت سوم (صفحه ۶۲ کتاب درسی)
معنای این ترکیبها یا عبارات قرآنی را بنویسید.
۱- اَحَسِبَ النّاسُ: آیا گمان کردند مردم.
2- اَن یَقولوا ءامَنّا: که بگویند ایمان آوردیم.
3- وَ مَن جٰهَدَ: و کسی که جهاد کرد (کند).
4- یُجٰهِدُ لِنَفسِه: جهاد و تلاش میکند برای خودش.
5- إِنَّ اللَّهَ لَغَنِیٌّ: قطعاً خدا بینیاز است.
6- عَنِ الْعَالَمِینَ: از جهانیان
انس با قرآن در خانه (صفحه ۶۳ کتاب درسی)
الف) خواندن روزانۀ قرآن کریم: هر روز در خانه یک صفحه از صفحات ۳۹۶ تا ۴۰۰ قرآن کریم را بخوانید.
ب) ترجمهٔ این دو آیه از آیات آغازین سورهٔ عنکبوت را کامل کنید.
۱- أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ یُتْرَکُوا أَنْ یَقُولُوا آمَنَّا: آیا گمان کردند مردم که (به حال خود) رها میشوند وقتی که بگویند ایمان آوردیم.
2- وَ هُمْ لَایُفْتَنُونَ: و آنها آزمایش نمیشوند؟!
3- وَ مَنْ جَاهَدَ فَإِنَّمَا یُجَاهِدُ لِنَفْسِهِ: و هر کسی که جهاد کند پس فقط جهاد میکند برای (به نفع) خودش
4- إِنَّ اللَّهَ لَغَنِیٌّ عَنِ الْعَالَمِینَ: قطعاً خدا بینیاز از جهانیان است.
ج) از صفحهٔ ۳۹۸ قرآن کریم چند ترکیب یا عبارت سادهٔ قرآنی انتخاب و معنا کنید.
۱- اِذ قالَ لِقومهِ: زمانی که گفت به قومش
۲- ذالَکُم خَیُ لَکُم: آن بهتر است برای شما
۳- ءایَهً لِلعالَمین: نشانهای برای جهانیان
د) قرآن کریم ما را به گردش در زمین برای آموختن مسائل گوناگون و نیز عبرت و پند گرفتن از سرگذشت امتهای مختلف، سفارش میکند. یکی از این آیات زیبا و پرمعنا در صفحه ۳۹۸ قرآن کریم آمده است. قسمت ابتدای آیه را به عنوان پیام انتخاب و معنا کنید.
پیام قرآنی
آفرینش و قدرت خدا
متن: قُل سیروا فی الارضِ فَانظُرُا کَیفَ بَدَاَ الخَلق
ترجمه: بگو در زمین بگردید و بنگرید (خداوند) چگونه آفرینش را آغاز کرده است.
جلسۀ دوم: ادامۀ سورۀ عنکبوت
وَ قَارُونَ وَ فِرْعَوْنَ وَ هَامَانَ وَ لَقَدْ جَاءَهُمْ مُوسَى بِالْبَیِّنَاتِ فَاسْتَکْبَرُوا فِی الْأَرْضِ وَ مَا کَانُوا سَابِقِینَ ﴿۳۹﴾ فَکُلًّا أَخَذْنَا بِذَنْبِهِ فَمِنْهُمْ مَنْ أَرْسَلْنَا عَلَیْهِ حَاصِبًا وَ مِنْهُمْ مَنْ أَخَذَتْهُ الصَّیْحَهُ وَ مِنْهُمْ مَنْ خَسَفْنَا بِهِ الْأَرْضَ وَ مِنْهُمْ مَنْ أَغْرَقْنَا وَ مَا کَانَ اللَّهُ لِیَظْلِمَهُمْ وَ لَکِنْ کَانُوا أَنْفُسَهُمْ یَظْلِمُونَ ﴿۴۰﴾ مَثَلُ الَّذِینَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْلِیَاءَ کَمَثَلِ الْعَنْکَبُوتِ اتَّخَذَتْ بَیْتًا وَ إِنَّ أَوْهَنَ الْبُیُوتِ لَبَیْتُ الْعَنْکَبُوتِ لَوْ کَانُوا یَعْلَمُونَ ﴿۴۱﴾ إِنَّ اللَّهَ یَعْلَمُ مَا یَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ مِنْ شَیْءٍ وَ هُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ ﴿۴۲﴾ وَ تِلْکَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ وَ مَا یَعْقِلُهَا إِلَّا الْعَالِمُونَ ﴿۴۳﴾ خَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ بِالْحَقِّ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَهً لِلْمُؤْمِنِینَ ﴿۴۴﴾ اتْلُ مَا أُوحِیَ إِلَیْکَ مِنَ الْکِتَابِ وَ أَقِمِ الصَّلَاهَ إِنَّ الصَّلَاهَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَ الْمُنْکَرِ وَ لَذِکْرُ اللَّهِ أَکْبَرُ وَ اللَّهُ یَعْلَمُ مَا تَصْنَعُونَ ﴿۴۵﴾
ترتیل صوتی آیات ۳۹ تا ۴۵ سورۀ عنکبوت
آموزش مفاهیم
فعالیت اول (صفحه ۶۵ کتاب درسی)
جدول زیر را کامل کرده و سعی کنید معنای کلمات را به خاطر بسپارید.
دوستان، مَثَل، گرفت
| ردیف | کلمه | معنا | ردیف | کلمه | معنا |
| ۱ | مَثَل | مَثَل، داستان | ۲ | اِتَّخَذوا | گرفتند |
| ۳ | مِن دونِ | به جای، غیر از | ۴ | اَولِیاء | دوستان، جمع وَلِیّ |
| ۵ | کَـ | مانند | ۶ | اِتَّخَذَ، اِتَّخَذَت | گرفت |
| ۷ | لَو | اگر، ای کاش | ۸ | کانوا یَعلَمونَ | میدانستند |
فعالیت دوم (صفحه ۶۵ کتاب درسی)
معنای این ترکیبها و عبارات قرآنی را بنویسید.
۱- مَثَلُ الَّذینَ: داستان کسانی که
2- اِتَّخَذوا مِن دونِ اللهِ اَولِیاءَ: گرفتند غیر از خدا دوستانی
3- کَمَثَلِ العَنکَبوتِ: مانند داستان عنکبوت
4- اِتَّخَذَت بَیتًا: گرفت خانهای
5- لَبَیتُ العَنکَبوتِ: قطعاً خانهی عنکبوت
6- لَو کانوا یَعلَمونَ: اگر میدانستند
انس با قرآن در خانه (صفحه ۶۶ کتاب درسی)
الف) خواندن روزانۀ قرآن کریم: هر روز در خانه یک صفحه از صفحات ۴۰۱ تا ۴۰۴ قرآن کریم را بخوانید.
ب) ترجمهٔ این آیه از سورهٔ عنکبوت را کامل کنید.
۱- مَثَلُ الَّذِینَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْلِیَاءَ: داستان کسانی که گرفتند غیر از خدا دوستانی
2- کَمَثَلِ الْعَنْکَبُوتِ اتَّخَذَتْ بَیْتًا: مانند داستان عنکبوت است که گرفت خانهای
3- وَ إِنَّ أَوْهَنَ الْبُیُوتِ لَبَیْتُ الْعَنْکَبُوتِ: و قطعاً سستترین خانهها، خانهی عنکبوت است.
4- لَوْ کَانُوا یَعْلَمُونَ: اگر میدانستند.
ج) از صفحهٔ ۴۰۳ قرآن کریم چند ترکیب یا عبارت سادهٔ قرآنی را انتخاب و معنا کنید.
۱- عَلی رَبَّهِم: بر پروردگارشان
2- وَ هُوَ السَّمیعُ العَلیم: و او شنوای داناست.
3- وَ الذینَ امَنوا و عَملوا الصالحات: و کسانی که ایمان آوردند و انجام دادند کارهای خوب
د) آخرین آیهٔ سورهٔ عنکبوت یکی از زیباترین و امید بخشترین آیات قرآن کریم است؛ این آیه و معنای آن را بنویسید و خوب است آن را حفظ کنید.
پیام قرآنی
متن: وَ الذین جاهُدوا فینا لَنهدَینَّهُم سُبُلَنا.
ترجمه: و کسانی که در راه ما (با خلوص نیت) جهاد کنند، قطعاً ما به راههای خودمان، هدایتشان میکنیم.
شناخت
جایگاه زن در قرآن
به نظر شما، زن در قرآن کریم از چه جایگاهی برخوردار است؟ آیا برداشتهایی که شما از نقش و جایگاه زن دارید، با جایگاهی که قرآن معرفی میکند، یکسان است یا فرق میکند؟ توجه به مقام زن در قرآن کریم از آن رو اهمیت دارد که قرآن چنین حقایقی را زمانی دربارهٔ زنان بیان داشته که کاملاً با افکار آن دوران متفاوت بوده است. این مطالب بهخوبی نشان میدهد که آنچه در قرآن آمده ریشه در علم الهی دارد و منطبق بر فطرت الهی و ثابت انسان است.
مقام زن در قرآن
۱- جامعه از زن و مرد تشکیل یافته است. حجرات ۱۳
2- ملاک برتری تقوای الهی است نه مرد یا زن بودن. حجرات ۱۳
3- زن و مرد از فطرت یکسان انسانی برخوردارند. روم ۳۰
4- ارزش کار زن و مرد یکسان است. آل عمران ۱۹۵
5- زن و مرد هر دو مکلف و مسئولاند. نساء ۱۲۴
6- وعدهٔ برخوردار شدن از سعادت کامل و بهشت به هر دو داده شده است. نحل ۹۷ مؤمن ۴۰
7- زن استقلال اقتصادی دارد. نساء ۳۲
8- زن همه جا در القاب و مزایای انسانی و ایمانی و کسب فضیلت و پاداشهای اخروی، هم پایهٔ مرد است. احزاب ۳۵ حدید ۱۲ و ۱۸
9- وظیفهٔ مهم نظارت همگانی در جامعه (امر به معروف و نهی از منکر) هم بر عهدهٔ مرد و هم بر عهدهٔ زن است. توبه ۷۱
10- احترام به دختر در قرآن تأکید شده است. نحل ۵۸ و ۵۹
11- خانه، محل آرامش و زن مدیر خانه است. نحل ۸۰
12- در قرآن بر تعاون و احساس مسئولیت بین افراد خانواده، بسیار تأکید شده است. تحریم ۶
13- قرآن، بیشتر زحمات مادران را به فرزندان یادآوری کرده است. لقمان ۱۴
14- قرآن مردان را به معاشرت نیکو با زنان موظف میکند. نساء ۱
