قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ :
لَیْسَ الشَّدِیدُ بِالصُّرَعَهِ إِنَّمَا الشَّدِیدُ الَّذِی یَمْلِکُ نَفْسَهُ عِنْدَ الْغَضَبِ
قهرمان آن نیست که حریف را به زمین بزند، بلکه قهرمان کسی است که هنگام خشم بر اعصاب خود مسلط باشد.
صَرع=بر زمین زدن ، افکندن صُّرَعَه=کسی که مردم را بسیار بر زمین می افکند شَدِید=دلاور، قوی، سخت
مَنْ لا یَرْحَمْ مَنْ فِی الْاَرْضِ، لا یَرْحَمُهُ مَنْ فِی السَّماءِ.
آنکه خلایق زمین را رحم ننماید، خدای آسمانها به وی رحم نکند.
***
إِنَّ فِی اَلرِّفْقِ اَلزِّیَادَهَ وَ اَلْبَرَکَهَ وَ مَنْ یُحْرَمِ اَلرِّفْقَ یُحْرَمِ اَلْخَیْرَ
در نرمى زیادى و برکت است و هر که از نرمى محروم شد از خیر محروم گشت.
***
مَنْ یُحْرَمِ الرِّفْقَ یُحْرَمِ الْخَیْرَ کُلَّهُ
هر که از نرمى محروم شد گویا از همه خیرها محروم گشت.
***
إِذَا لَمْ تَسْتَحْیِ فَاصْنَعْ مَا شِئْتَ
وقتی که حیاء نکردی، هر چه دلت خواست، انجام بده.
***
إِنَّ أَحَبَّ الْأَعْمَالِ عِنْدَ اللَّهِ أَدْوَمُهَا وَإِنْ قَلَّ
همانا محبوبترین اعمال در نزد الله عملی است که دوام بیشتری داشته باشد، اگر چه اندک باشد.
***
إِنَّمَا الأَعْمَالُ بِالنِّیَّاتِ
قطعاً تمام اعمال (خیر) به نیت ها وابسته است.
***
حَقُّ الْمُسْلِمِ عَلَى الْمُسْلِمِ خَمْسٌ : رَدُّ السَّلَامِ وَعِیَادَهُ الْمَرِیضِ وَاتِّبَاعُ الْجَنَائِزِ وَإِجَابَهُ الدَّعْوَهِ وَتَشْمِیتُ الْعَاطِسِ
حق مسلمان بر مسلمان پنج تا است:
جواب سلام و عیادت مریض و تشییع جنازه و پذیرفتن دعوت و دعا برای عطسه کننده.
تَشمیت=دعا کردن کسی راکه عطسه زند.
***
لا یَرْحَمُ اللَّهُ مَنْ لا یَرْحَمُ النَّاسَ
رحم نمی کند الله بر کسی که به مردم رحم نمی کند.
***
لَا یَدْخُلُ الْجَنَّهَ قَتَّاتٌ
سخن‌چین وارد بهشت نمی‌شود.
قَتّات = سخن‌چین، مُفسد، نَمّام
***
لایَدْخُلُ الجَنَّهَ قَاطِعٌ
کسی که پیوند خویشاوندی را از بین ببرد وارد بهشت نمی‌شود.
قاطِع= کسی که خویشی راببرد و پیوند برادری را گسسته کند
***
اَلظُّلْمُ ظُلُمَاتٌ یَوْمَ الْقِیَامَهِ
ظلم کردن، تاریکی در روز قیامت است.
هست بیداد ظلمت محشر این چنین گفت مقتدای بشر
***
مَا أَسْفَلَ مِنَ الْکَعْبَیْنِ مِنَ الْإِزارِ فَفِی النَّارِ
آن قسمت از شلوار که پایین‌تر از قوزک پا باشد در آتش خواهد بود.
إِزار=زیرجامه ، شلوار کَعْبَیْنِ=استخوان پاشنه پا، بند استخوان، قوزک پا
***
اَلْمُسْلِمُ مَنْ سَلِمَ الْمُسْلِمُونَ مِنْ لِسَانِهِ وَیَدِهِ
مسلمان (کامل) کسی است که دیگر مسلمانان از زبان و دستش درامان باشد.
***
لا تَدْخُلُ المَلائِکَهُ بَیْتًا فِیهِ کَلْبٌ وَلا صُورَهٌ
فرشتگان الهی به خانه‌ای که در آن سگ یا صورت(تصویر) باشد، وارد نمی‌شوند.
***
إِنَّ مِنْ أَحَبِّکُمْ إِلَیَّ أَحسَنَکُمْ أَخْلَاقًا
همانا محبوبترین شما در نزد من خوش‌اخلاق‌ترین شماست.
***
اَلدُّنیا سِجْنُ الْمُؤْمِنِ و َ جَنَّهُ الْکافِرِ
دنیا زندان مؤمن و بهشت کافر است.
***
لَا یَحِلُّ لِمُسْلِمٍ أَنْ یَهْجُرَ أَخَاهُ فَوْقَ ثَلَاثِ لَیَالٍ
برای هیچ مسلمانی جایز نیست بیشتر از سه روز با برادر دینی‌اش قهر کرده و قطع رابطه نماید.
***
لایُلْدَغُ الْمُؤْمِنُ مِنْ جُحْرٍ وَاحِدٍ مَرَّتَیْنِ
مؤمن هیچ گاه از یک سوراخ دوبار گزیده نمی‌شود.
جُحر=لانۀ حیوانات درنده، خزندگان، و حشرات موذی لَدغ=گزیدن ، نیش زدن
***
مَنْ سَاءَ خُلْقُهُ مَلَّهُ اَهْلُهُ
هر کس بد اخلاق باشد، خانواده اش از او دلتنگ و خسته مى شوند.
مَلَّ=دچار ملال و دلتنگی گردید
***
اَلْغِنَی غِنَی النَّفْسِ
غنا و بی‌نیازی، غنا و بی‌نیازی نفس است.
***
کُنْ فِی الدُّنْیَا کَأَنَّکَ غَرِیبٌ أَوْ عَابِرُ سَبِیلٍ
در دنیا چنان باش که گویا غریب، و یا رهگذری هستی.
غَرِیب=بیگانه، ناآشنا، دور، ناشناخته
***
کَفَى بِالْمَرْءِ کَذِباً أَنْ یُحَدِّثَ بِکُلِّ مَا سَمِعَ
کافی است برای فرد از دروغ ؛این که هر سخنی را که شنیده است، بیان کند.
مَرْء= مرد، رَجُل
***
عَمُّ الرَّجُلِ صِنْوُ أَبِیهِ
عموی هر کس به مانند پدرش هست.
صِنْو= شبیه، مانند عَمّ = عمو
***
مَنْ سَتَرَ مُسْلِمًا سَتَرَهُ اللَّهُ یَوْمَ الْقِیَامَهِ
هر کس، عیب مسلمانی را بپوشاند، الله در روز قیامت، عیوبش را می پوشاند.
***
اَلْمُسْلِمُ أَخُو الْمُسْلِمِ
مسلمان برادر مسلمان است.
***
إِنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَذَابًا عِنْدَ اللَّهِ یَوْمَ القِیَامَهِ المُصَوِّرُونَ
بدرستی در روز قیامت بیشترین وسخت ترین عذاب را در آتش دوزخ کسانی می بینند که تصویر می‌سازند.
***
لَا یُؤْمِنُ أَحَدُکُمْ حَتَّى یُحِبَّ لِأَخِیهِ مَا یُحِبُّ لِنَفْسِهِ
مؤمن، کسی است که آنچه برای خود می پسندد، برای برادر (مسلمان) خود نیز بپسندد.
***
قَدْ أَفْلَحَ مَنْ أَسْلَمَ وَ رُزِقَ کَفَافًا وَ قَنَّعَهُ اللَّهُ بِمَا آتَاهُ
رستگار گشت آنکه اسلام آورد، رزق و روزی داده شده و خداوند او را به آنچه داده‌است قانع سازد.
کَفَاف = آن اندازه روزی و قُوت که انسان را بس باشد. ، به‌اندازه قَنَّعَ= قانع سازد
***
لَا یَدْخُلُ الْجَنَّهَ مَنْ لا یَأْمَنُ جارُهُ بَوَائِقَهُ
وارد بهشت نمى‌شود آن کسى که همسایه‌اش از شرّ او در امان نباشد.
بَوَائِق=جمع بائقه، مکر و شرور بائِقَه =شرّ ، مصیبت
***
أَنَا خاتَمُ النَّبِیِّینَ لَا نَبِیَّ بَعدِی
من خاتم پیامبران هستم و بعد از من هیچ پیامبرى نیست.
***
لَا تَقَاطَعُوا، وَلَا تَدَابَرُوا، وَلَا تَبَاغَضُوا، وَلَا تَحَاسَدُوا، وَکُونُوا عِبَادَ اللَّهِ إِخْوَانًا،
از هم مگسلید، و به یکدیگر پشت نکنید و با یکدیگر دشمنی نکنید و با یکدیگر حسادت نورزید و بندگان خدا با هم برادر باشید.
***
أَنَّ الْإِسْلَامَ یَهْدِمُ مَا کَانَ قَبْلَهُ، وَأَنَّ الْهِجْرَهَ تَهْدِمُ مَا کَانَ قَبْلَهَا، وَأَنَّ الْحَجَّ یَهْدِمُ مَا کَانَ قَبْلَهُ
که اسلام آنچه را پیش از آن بوده محو می‌کند و هجرت آنچه را پیش از آن رخ داده از میان مى برد و حج آنچه را پیش از آن بوده نابود می‌سازد.
یَهْدِمُ= محو و نابود می‌کند
***
اَلْکَبائِرُ: اَلإِشْراکُ بِاللّهِ وَ عُقُوقُ الْوالِدَیْنِ وَ شَهادَهُ الزُّورِ
گناهان کبیره عبارتند از: شرک ورزیدن به خدا، آزردن پدر و مادر، شهادت دروغ
شَهادَهُ الزُّور= شهادت و گواهی دروغ زُور=باطل ، دروغ
عُقُوق=مصدر عَقَّ ، نافرمانی کردن، دلسوزی و نیکی نکردن
***
مَنْ نَفَّسَ عَنْ مُؤْمِنٍ کُرْبَهً مِنْ کُرَبِ الدُّنْیا نَفَّسَ اللهُ عَنْهُ کُرْبَهً مِنْ کُرَبِ یَوْمِ القِیامَه،
کسی که مشکلی را ازمؤمنی دور کند، خداوند مشکلی از مشکلات قیامت را از او دور می‌کند.
وَمَنْ یَسَّرَ عَلَى مُعْسِرٍ یَسَّرَ اللهُ عَلَیْهِ فِی الدُّنْیا والآخِرَهِ
و کسی که بر تنگ‌دستی آسان گیرد، خداوند در دنیا و آخرت بر او آسان می گیرد.
وَمَنْ سَتَرَ مُسْلِمًا سَتَرَهُ اللهُ فِی الدُّنْیا وَالآخِرَهِ
و کسی که از مسلمانی عیب‌پوشی کند، خداوند در دنیا و آخرت عیب او را می‌پوشاند.
وَاللهُ فِی عَوْنِ العَبْدِ مَا کانَ العَبْدُ فِی عَوْنِ أَخِیهِ
تا زمانی که بنده به فکر کمک به برادرش باشد، خداوند نیز در فکر کمک و یاری به اوست
نَفَّسَ= دور کند، برطرف نماید کُرْبَه= اندوه و غم مُعْسِر= درویش ، تنگدست عَوْن=یاری کردن و کمک
یَسَّرَ= آسان گیرد
***
کُلُّ بِدْعَهٍ ضَلاَلَهٌ وَ کُلَّ ضَلالَهٍ فِی النّارِ
هر بدعتی گمراهی است و جای هر گمراهی در آتش جهنم است.
***
إِنَّ أَبْغَضَ الرِّجَالِ إِلَى اللَّهِ الْأَلَدُّ الْخَصِمُ
منفورترین شخص در نزد خدا ، کسی است که بسیار لجوج و خصومت‌گر(ستیزه‌جو) باشد.
أَلَدّ=ألدّاءُ جمع أَلَدّ ، دشمن سخت؛ ستیزه‌گر
***
اَلطَّهُورُ شَطْرُ الْإِیمَانِ
طهارت و پاکیزگى نصف ایمان است
طَهُور= طهارت کردن . پاک کردن . پاکیزه ساختن
شَطْر= پاره‌ای از چیزی؛ جزء؛ پاره؛ نیمه؛ نیمۀ چیزی(جمع:اَشطُر، شُطور)
***
أَحَبُّ الْبِلَادِ إِلَى اللَّهِ مَسَاجِدُهَا
محبوبترین مکان ها در نرد خدا مسجدهاست .
بِلَاد= جِ بَلده ، شهرها ، نواحی
***
فَلَا تَتَّخِذُوا الْقُبُورَ مَسَاجِدَ
قبرها را سجده‌گاه و مسجد قرار ندهید.( قبرها را مسجد نگردانید)
***
لَتُسَوُّنَّ صُفُوفَکُم، أَوْ لَیُخَالِفَنَّ اللَّهُ بَیْنَ وُجُوهِکُمْ
صفهایتان را راست کنید و گرنه خداوند بین شما اختلاف و تفرقه می‌اندازد
وُجُوه= جِ وجه . ۱ – راه ها. ۲ – روش ها. ۳ – انواع . ۴ – پول ها
***
مَنْ صَلَّى عَلَیَّ وَاحِدَهً صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ عَشْراً
هرکس برمن یک درودبفرستد خداوند پاکـ به آن شخص ده درود می‌فرستد.
***
إِنَّمَا الْأَعْمالُ بِالْخَواتِیمِ
ارزش اعمال در خاتمه مشخص می‌شود یعنی میزان در اعمال فقط به پایان آن است (که در آخرین روزها چگونه رفتار می کند)
خَواتِیم=ج ِ خاتَم ، انگشتری ها، خاتمه ها و پایان ها
***